1) Sigorta Atması (MCB atması)
Belirtiler: Belirli bir hat veya tüm daire/iş yeri enerjisiz kalır, panodaki sigorta kolu “OFF” konumuna düşer.
Yaygın Nedenler: Aşırı yük (çok sayıda cihaz aynı hatta), kısa devre, yanlış amperde sigorta kullanımı.
- Arızalı hattı tespit edin (hangi sigorta düştüyse o hat).
- O hatta bağlı cihazları prizden çıkarın; sigortayı kaldırın.
- Tek tek cihazları bağlayıp test edin. Sorun yapan cihazı tespit ederseniz servise verin.
- Devrede yük yüksekse hattı bölün ve doğru kesitte kablo + uygun amper sigorta kullanın.
2) Priz ve Anahtar Arızaları
Belirtiler: Kıvılcım/yanık kokusu, ısınma, temasla çalışan (oynak) priz/anahtar, ışığın titremesi.
Nedenler: Gevşek klemens, oksitlenme/yanma, düşük kaliteli malzeme, fazla yük.
Çözüm: Enerjiyi kesin → klemensleri sıkın, yanmış parçaları yenileyin, topraklama sürekliliğini doğrulayın.
3) Kaçak Akım Rölesi (RCD) Sürekli Atıyor
Belirtiler: RCD belirli cihaz çalışınca ya da rastgele zamanlarda atar.
Nedenler: İzolasyon kaçakları, hatalı nötr-toprak birleşmesi, arızalı cihaz, ıslak hacim kaçakları.
Çözüm: Islak alan devrelerini ayır, cihazları tek tek test et, nötr-toprak karışımlarını düzelt. Gerekirse 30 mA RCD’yi hatlara uygun şekilde böl.
4) Voltaj Dalgalanması / Işıkların Titremesi
Nedenler: Zayıf bağlantı, komşu abonelerin yüksek çekişi, yetersiz kesit, şebeke problemi.
Çözüm: Pano ve klemens sıkı kontrol; ana hat kesitinin yükseltilmesi; hassas cihazlarda gerilim regülatörü/UPS kullanımı.
5) Sürekli Yanan/Patlayan Ampuller
Ucuz/uygunsuz ampuller, yüksek ısı, voltaj dalgalanması ve gevşek duy başlıca sebepler. Duyu değiştir, kaliteli LED tercih et, gerilimi kontrol ettir.
6) Isınan Kablolar ve Koku
Risk yüksektir. Genellikle düşük kesit kablo + yüksek akım, gevşek bağlantı veya korozyon kaynaklıdır. Termal kamera/ölçümle sıcak nokta tespiti sonrası kablo ve ekler yenilenmelidir.
7) İnternet/Modem Priz Kaynaklı Elektrik Sorunları
Topraklama eksikliği ve zayıf güç adaptörleri modemleri bozabilir. Topraklamayı doğrulayın, kaliteli adaptör/akım korumalı priz kullanın.
Ev/İşyeri İçin Önerilen Pano Yapılandırması
| Hat | Öneri |
|---|---|
| Aydınlatma | MCB 10A, kablo 3×1.5 mm² |
| Priz (Genel) | MCB 16A, kablo 3×2.5 mm², 30 mA RCD |
| Mutfak/Islak Hacim | Ayrı hat + 30 mA RCD, topraklama kontrolü |
| Klima/Çamaşır/Bulaşık | Her cihaz için ayrı hat ve uygun amper MCB |
Unutma: Elektrikte “tahmin” değil, ölçüm konuşur. İzolasyon, süreklilik ve kaçak akım testleri yapılmadan sorunun kalıcı çözüldüğü söylenemez.
Sık Sorulan Sorular
Sigorta sürekli atıyor, sigortayı büyütsem olur mu?
Hayır. Sorun çoğunlukla yük fazlalığı veya kısa devredir. Sigortayı büyütmek kabloyu ve cihazları riske atar.
RCD atınca güvenli mi?
RCD’nin atması koruma çalışıyor demektir; ama altta yatan kaçak sebebi bulunup giderilmelidir.
Ne zaman profesyonel çağırmalıyım?
Yanık kokusu/ısınma, sık tekrarlayan sigorta atması, RCD’nin sebebi bulunamayan atması, pano düzenleme ve yeni hat çekimi gibi tüm işlerde.